Demeter

BÓSTWOupraw, rolnictwa
RODZICEKronos, Reia
POTOMOSTWOPersefona
RODZEŃSTWO
MIEJSCA KULTUEleusis w Attyce; Termopile; Sycylia
SYMBOL
ZWIERZĘTA SAKRALNEwąż, świnia
ROŚLINY SAKRALNEmięta, pszenica, mak
PRZYDOMKITermopilejska
W INNYCH KULTURACHCeres (łac.), Kybele

Była boginią ziemi, później płodów rolnych a zwłaszcza łanów zboża. Największą cześć oddawali jej mieszkańcy Eleusis w Attyce, bowiem ich i boignię łączy szczególne wydarzenie. Demeter miała z Zeusem córkę, Persefonę (Korę). Dziewczyna swoją urodą urzekła Hadesa, który porwał ją do swego podziemnego królestwa. Zrozpaczona Demeter wybrała się na poszukiwania córki i w trakcie swojej wędrówki trafiła do Eleusis. Zatrzymała się w mieście przybierając postać starej kobiety i została piastunką Metaniry, matki Triptolemosa. W zamian za gościnność, odwdzięczyła się przekazaniem Triptolemosowi wiedzy na temat uprawy ziemi i nakazała mu rozpowszechnić zasiewy zbóż.

Czas płynął a matka wciąż była pełna rozpaczy, opuściła wkrótce gościnny dom i udała się na górę Olimp. Po jej odejściu, ziemia przestała wydawać płody. Helios wyjawił przed Demeter, kto stał za porwaniem jej córki. Znając więc już sprawcę udała się do Zeusa, z nadzieją że ten nakarze Hadesowi wydać dziewczynę. Zeus jednak nie mógł jednak tego uczynić a to dlatego, że Persefona zjadła ziarnko granatu co oznaczało jej związanie na zawszse ze światem podziemnym. W tej patowej sytuacji, Zeus zdołał jednak wydać kompromisowy wyrok. Persefona pół roku miała spędzać z matką na ziemi, a przez kolejne sześć u Hadesa. Przez ten czas, gdy Demeter będzie oczekiwać na Olimpie, ziemia przestanie rodzić owoce, stąd okres zimy.

Identyfikowano ją z Kybele (czczoną we Frygii i w całej Azji Mniejszej jako najwyższe z bóstw).

Czczona w świątyni w Termopilach

Demeter przypisywano wynalezienie młyna. Nauczyła ludzi uprawy jarzyn. Jej symbolami były kłosy zboża, narcyz, mak. Ulubionym ptakiem żuraw. Wraz z córką, Persefoną, szczególnej czci doznawały na Sycylii i w południowej Italii jako bóstwa urodzaju i wegetacji.



Wykorzystana literatura:

  1. Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Jan Parandowski, ISBN: 0907587852.