Afrodyta

BÓSTWOmiłości, piękna, przyjemności i prokreacji
RODZICEZeus, Diona
POTOMOSTWO
RODZEŃSTWO
MIEJSCA KULTUAteny, Sparta, Knidos, Cypr, Pafos
SYMBOLEros (skrzydlaty bóg), muszla (koncha)
ZWIERZĘTA SAKRALNEgołąb, gęś
ROŚLINY SAKRALNEróża, mirt
PRZYDOMKIPandemios (jako personifikacja miłości cielesnej), Urania, Ambologera (odwlekająca starość), Filommejdés (kochająca śmiech)
W INNYCH KULTURACHWenus (łac.), Astarte

Córka Zeusa i Dione, wg innej wersji zrodziła się z fal morskich, skąd Zefir przeniósł ją na wyspę Kyterę, gdzie za służki miała Hory (jako córki Temidy pełniły rolę bogiń ładu i porządku); w Atenach występowały jako personifikacje wiosny, lata i jesieni, stanowiące niekiedy świtę Afrodyty; wg Hezjoda były trzy: Eunomia- Praworządność, Dike- Sprawiedliwość, Ejrene- Pokój.
Bogini miłości; jej towarzyszką była Charyta Pejthό (“Namowa”), nakłaniająca do miłości.

Za męża miała Hefajstosa, którego zdradzała z Aresem. O niewierności żony, powiadomił Hefastosa Helios. On też ustawił wokół łoża kochanków niewidoczne sieci, które zamknęły ich w czułej pozie. Bogowie, wezwani przez zdradzanego męża, zachwycali się ich widokiem zamiast wyrazić swoje oburzenie. Ze związku Afrodyty z Aresem zrodzili się: Eros, Deimos, Fobos, Anteros oraz Harmonia.

Afrodyta brała udział w słynnym konkursie piękności, który zresztą wygrała pokonując swoje rywalki- Atenę i Herę. Parysowi, będącemu sędzią, ofiarowała w podzięce miłość Heleny, co stało się później przyczyną wojny trojańskiej. Rywalizowała z Persefoną o miłość Adonisa, który zgodnie z wolą Zeusa spędzał pół roku z jedną, a kolejne pół z drugą boginią

Wraz z Apollonem i Artemidą, sprzyjała Trojanom.

Identyfikowano ją z asyryjską Astarte, boginią płodności w przyrodzie i stworzycielką wszelkiego życia na ziemi.

Jej ulubionym zwierzęciem był gołąb, a atrybutami- róża i mirt. Swoje świątynie miała m.in. na Knidos, Pafos i Cyprze.

Hymn do Afrodyty, przeł. W. Appel.

Kytherejkę na Cyprze zrodzoną będę opiewał,
która darzy śmiertelnych miłymi darami i zawsze
śmieje się cudnym obliczem, i stąpa po kwieciu cudownym!
Bądź pozdrowiona, bogini, władczyni pięknie leżącej
Salaminy i Cypru morskiego, a pieśń daj uroczą,
ja zaś o tobie i innej pamiętać pieśni przyrzekam!

Hymn do Afrodyty, przeł. J. Danielewicz

Pieśń o pięknej, czcigodnej wzniosę Afrodycie
W złotym wieńcu, co Cypru morskiego grodami
Włada, dokąd ją Zefir wilgotnym powiewem
Przeniósł poprzez huczące falami głębiny
W lekkiej pianie. Tam Hory w złocistych przepaskach
Przyjęły ją radośnie, boską szatę dały,
Głowę bogini pysznym przystroiły wieńcem
Szczerozłotym, prześliczne zaś płatki jej uszu
Kwiatuszkami z mosiądzu i cennego złota.
Szyję jej wdzięczną oraz śnieżnobiałe piersi
Ozdobiły łańcuchem złotym, który same
Przywdziewały, ilekroć do domostwa ojca
Szły zatańczyć w uroczym boskim korowodzie.
A kiedy już boginię wystroiły całą,
Powiodły ją do niebian; każdy bóg się witał,
Podawał rękę, w sercu zaś chował pragnienie,
By mógł ją jako żonę do swego wnieść domu-
Tak ich olśnił fiołkowej urok Kyterejki.
Bądź pozdrowiona, słodka lśniącooka pani,
Daj w zawodach zwycięstwo i pieśń mą rozpocznij;
Ja ciebie i innej będę pomny pieśni.


Wykorzystana literatura:

  1. Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Jan Parandowski, ISBN: 0907587852.