BÓSTWO | miłości, piękna, przyjemności i prokreacji |
RODZICE | Zeus, Diona |
POTOMOSTWO | |
RODZEŃSTWO | |
MIEJSCA KULTU | Ateny, Sparta, Knidos, Cypr, Pafos |
SYMBOL | Eros (skrzydlaty bóg), muszla (koncha) |
ZWIERZĘTA SAKRALNE | gołąb, gęś |
ROŚLINY SAKRALNE | róża, mirt |
PRZYDOMKI | Pandemios (jako personifikacja miłości cielesnej), Urania, Ambologera (odwlekająca starość), Filommejdés (kochająca śmiech) |
W INNYCH KULTURACH | Wenus (łac.), Astarte |
Córka Zeusa i Dione, wg innej wersji zrodziła się z fal morskich, skąd Zefir przeniósł ją na wyspę Kyterę, gdzie za służki miała Hory (jako córki Temidy pełniły rolę bogiń ładu i porządku); w Atenach występowały jako personifikacje wiosny, lata i jesieni, stanowiące niekiedy świtę Afrodyty; wg Hezjoda były trzy: Eunomia- Praworządność, Dike- Sprawiedliwość, Ejrene- Pokój.
Bogini miłości; jej towarzyszką była Charyta Pejthό (“Namowa”), nakłaniająca do miłości.
Za męża miała Hefajstosa, którego zdradzała z Aresem. O niewierności żony, powiadomił Hefastosa Helios. On też ustawił wokół łoża kochanków niewidoczne sieci, które zamknęły ich w czułej pozie. Bogowie, wezwani przez zdradzanego męża, zachwycali się ich widokiem zamiast wyrazić swoje oburzenie. Ze związku Afrodyty z Aresem zrodzili się: Eros, Deimos, Fobos, Anteros oraz Harmonia.
Afrodyta brała udział w słynnym konkursie piękności, który zresztą wygrała pokonując swoje rywalki- Atenę i Herę. Parysowi, będącemu sędzią, ofiarowała w podzięce miłość Heleny, co stało się później przyczyną wojny trojańskiej. Rywalizowała z Persefoną o miłość Adonisa, który zgodnie z wolą Zeusa spędzał pół roku z jedną, a kolejne pół z drugą boginią
Wraz z Apollonem i Artemidą, sprzyjała Trojanom.
Identyfikowano ją z asyryjską Astarte, boginią płodności w przyrodzie i stworzycielką wszelkiego życia na ziemi.
Jej ulubionym zwierzęciem był gołąb, a atrybutami- róża i mirt. Swoje świątynie miała m.in. na Knidos, Pafos i Cyprze.
Hymn do Afrodyty, przeł. W. Appel.
Kytherejkę na Cyprze zrodzoną będę opiewał,
która darzy śmiertelnych miłymi darami i zawsze
śmieje się cudnym obliczem, i stąpa po kwieciu cudownym!
Bądź pozdrowiona, bogini, władczyni pięknie leżącej
Salaminy i Cypru morskiego, a pieśń daj uroczą,
ja zaś o tobie i innej pamiętać pieśni przyrzekam!
Hymn do Afrodyty, przeł. J. Danielewicz
Pieśń o pięknej, czcigodnej wzniosę Afrodycie
W złotym wieńcu, co Cypru morskiego grodami
Włada, dokąd ją Zefir wilgotnym powiewem
Przeniósł poprzez huczące falami głębiny
W lekkiej pianie. Tam Hory w złocistych przepaskach
Przyjęły ją radośnie, boską szatę dały,
Głowę bogini pysznym przystroiły wieńcem
Szczerozłotym, prześliczne zaś płatki jej uszu
Kwiatuszkami z mosiądzu i cennego złota.
Szyję jej wdzięczną oraz śnieżnobiałe piersi
Ozdobiły łańcuchem złotym, który same
Przywdziewały, ilekroć do domostwa ojca
Szły zatańczyć w uroczym boskim korowodzie.
A kiedy już boginię wystroiły całą,
Powiodły ją do niebian; każdy bóg się witał,
Podawał rękę, w sercu zaś chował pragnienie,
By mógł ją jako żonę do swego wnieść domu-
Tak ich olśnił fiołkowej urok Kyterejki.
Bądź pozdrowiona, słodka lśniącooka pani,
Daj w zawodach zwycięstwo i pieśń mą rozpocznij;
Ja ciebie i innej będę pomny pieśni.
Wykorzystana literatura:
- Mitologia. Wierzenia i podania Greków i Rzymian, Jan Parandowski, ISBN: 0907587852.